鳚科 Blenniidae  
發音 
廣泛分布於世界上各熱帶及亞熱帶的鹼水域,少數可進入半淡鹼水及淡水中。
體延長,呈長橢圓形或鰻形,側扁。 頭部有觸鬚(tentacles)、皮瓣(cirri)或皮突 (crest),有些在頸部和前鼻孔後緣也具皮鬚。上下頜具門齒,有些在後端有1大犬齒,有些具唇齒;鋤骨具齒或無;腭骨無齒。體裸露無鱗,或被小圓鱗。背鰭長,具硬棘III—XVIII,軟條11—119;臀鰭硬棘 II, 軟條2—4;腹鰭喉位,具I棘及2—4分節軟條,或無腹鰭;胸鰭10—18軟條,全不分枝。全世界計56屬,約360種(Nelson, 2006),臺灣紀錄26屬68種(臺灣魚類資料庫, 2012)。
被潛水人員暱稱為"布蘭妮"的鳚科魚類屬於底棲性魚類,具有領域性,產附著性卵,有些雄魚會有護卵行為。棲所環境廣泛,從淡水、半淡鹹水至珊瑚礁均有。一般在礁區活動,一旦遇危險時以倒游方式(尾部先入)躲入小洞穴中,僅露出頭部注視敵人,其中管虫所遺留下來之空室是他們最喜好的棲所之一。有些具有特化的行為能力,如蛙鳚屬(Istiblennius)、間頸鬚鳚屬(Entomacrodus)及跳岩鳚屬(Petroscirtes)等居住於礁區,常可在潮間帶看到他們從一潮池跳到另一潮池,被稱為「礁區跳躍者」。有關食性方面,大致可分為兩類:唇齒鳚族(Salariini)類,口較大及牙較小者屬草食性;鳚族(Blenniini)類則以肉食為主。另外短身鳚 (Exallias brevis) 以珊瑚蟲為生;橫口鳚 屬(Plagiotremus)以別種魚之鱗片、表皮組織及黏液為食;而外型擬態「魚醫生」,俗名假醫生之細盾齒鳚(Aspidontus taeniatus) ,則利用欺敵方式,偷襲被騙魚類的鰭條。擬態現象在鳚科魚類也極為平常,但除了上述之假魚醫生是為覓食外,其餘之擬態作用均為自我保護之故。稀棘鳚屬(Meiacanthus)的魚種會分泌毒性及有強力之犬齒,使捕食者卻步,如稀棘鳚(M. atrodorsalis)被二色無鬚鳚 (Ecsemius bicolor) 及勞旦橫口鳚 (Plagiotremus laudandus)所擬態;鈍頭跳岩鳚(Petroscirtes breviceps) 擬態成黑帶稀棘鳚 (M. grammistes) ;有時別科的小魚也是利用此方式來擬態,其中最著名的是雙帶赤尾冬 (Scolopsis bilineatus) 的小魚長得極像條紋稀棘鳚 (M. lineatus) 。
Not found in asiz: Not found in asiz:
臺灣地區鳚科計有魚種69種
Alticus saliens 高冠鳚
Andamia reyi 雷氏唇盤鳚
Andamia tetradactylus 四指唇盤鳚
Aspidontus dussumieri 杜氏盾齒鳚
Aspidontus taeniatus 縱帶盾齒鳚
Atrosalarias holomelas 全黑烏鳚
Blenniella bilitonensis 對斑真蛙鳚
Blenniella caudolineata 尾紋真蛙鳚
Blenniella chrysospilos 紅點真蛙鳚
Blenniella interrupta 斷紋真蛙鳚
Blenniella periophthalmus 圍眼真蛙鳚
Cirripectes castaneus 頰紋頸鬚鳚
Cirripectes filamentosus 絲鰭頸鬚鳚
Cirripectes fuscoguttatus 微斑頸鬚鳚
Cirripectes imitator 紫黑頸鬚鳚
Cirripectes perustus 袋頸鬚鳚
Cirripectes polyzona 多斑頸鬚鳚
Cirripectes quagga 斑頸鬚鳚
Cirripectes variolosus 暗褐頸鬚鳚
Ecsenius bathi 巴氏無鬚鳚
Ecsenius bicolor 二色無鬚鳚
Ecsenius lineatus 線紋無鬚鳚
Ecsenius melarchus 黑色無鬚鳚
Ecsenius namiyei 納氏無鬚鳚
Ecsenius oculus 眼斑無鬚鳚
Ecsenius yaeyamaensis 八重山無鬚鳚
Enchelyurus kraussii 克氏連鰭鳚
Entomacrodus caudofasciatus 尾帶間頸鬚鳚
Entomacrodus decussatus 斑紋間頸鬚鳚
Entomacrodus epalzeocheilos 纓唇間頸鬚鳚
Entomacrodus lighti 萊特氏間頸鬚鳚
Entomacrodus niuafoouensis 蟲紋間頸鬚鳚
Entomacrodus striatus 橫帶間頸鬚鳚
Entomacrodus thalassinus 海間頸鬚鳚
Exallias brevis 短多鬚鳚
Istiblennius dussumieri 杜氏蛙鳚
Istiblennius edentulus 暗紋蛙鳚
Istiblennius lineatus 線紋蛙鳚
Istiblennius muelleri 穆氏蛙鳚
Laiphognathus multimaculatus 多斑寬頜鳚
Meiacanthus atrodorsalis 金鰭稀棘鳚
Meiacanthus grammistes 黑帶稀棘鳚
Meiacanthus kamoharai 淺帶稀棘鳚
Mimoblennius atrocinctus 擬鳚
Omobranchus elegans 美肩鰓鳚
Omobranchus elongatus 長肩鰓鳚
Omobranchus fasciolatoceps 斑頭肩鰓鳚
Omobranchus ferox 兇猛肩鰓鳚
Omobranchus germaini 吉氏肩鰓鳚
Omobranchus punctatus 斑點肩鰓鳚
Parablennius yatabei 八部副鳚
Parenchelyurus hepburni 赫氏擬鰻尾鳚
Petroscirtes breviceps 短頭跳岩鳚
Petroscirtes mitratus 高鰭跳岩鳚
Petroscirtes springeri 史氏跳岩鳚
Petroscirtes variabilis 變色跳岩鳚
Plagiotremus laudandus 勞旦橫口鳚
Plagiotremus rhinorhynchos 粗吻橫口鳚
Plagiotremus tapeinosoma 黑帶橫口鳚
Praealticus bilineatus 雙線矮冠䲁
Praealticus margaritarius 犬牙矮冠鳚
Praealticus striatus 吻紋矮冠鳚
Praealticus tanegasimae 種子島矮冠鳚
Rhabdoblennius nitidus 燦爛笠鳚
Salarias fasciatus 細紋唇齒鳚
Salarias guttatus 胸斑唇齒鳚
Scartella emarginata 緣頂鬚鳚
Stanulus seychellensis 塞席爾錫鳚
Xiphasia setifer 帶鳚