鼠尾鱈科 Macrouridae  
發音 
廣泛分布於全世界各深水域。
體延長,尾部漸細窄,末端幾呈絲狀。頭大,頭部黏液腔發達。吻常突出,大多數種類的吻部佈滿堅硬的棱鱗。口端位、次端位或下位。通常有頦鬚。眼一般較大。兩頜有齒,腭骨無齒。鰓裂寬大;鰓膜在喉峽部相連或不連合;無擬鰓,鰓被架6-8,鰓耙短小或退化。大多數種類鱗上有刺;具側線。發光器有或無。背鰭兩個,第一背鰭短而高,具硬棘II,軟條7-14;第二背鰭基底長,延伸至尾部而與臀鰭相連;胸鰭胸位或近喉位,軟條5-17,通常外側鰭條常延長;無尾鰭(顳孔鱈屬 Trachyrincus除外)。全世界計分4亞科,包括底尾鱈亞科(Bathygadinae)2屬12種、擬鼠尾鱈亞科(Macrouroidinae)2屬2種、顳孔鱈亞科(Trachyrincinae)2屬6種及鼠尾鱈亞科(Macrourinae)約21屬,至少320種以上,且新種逐漸被發現中(Nelson, 2006),臺灣原紀錄5屬19種(Shen et al .,1993) ,目前臺灣學者(邱 & 邵, 2002)正對台灣產之種類做系統分類,已有數種新種及多種新紀錄種發表。其研究中記錄了2亞科11屬40種鼠尾鱈,共增加了底尾鱈亞科、鼠鱈屬、底尾鱈屬、膜鱈屬、奈氏鱈屬、偽鯨尾鱈屬、舟尾鱈屬等新記錄屬及19個新記錄種與3個腔吻鱈屬的新種,窄吻腔吻鱈(Caelorinchus leptorhinus)、鞍斑腔吻鱈(C. ephippius)與長絲腔吻鱈(C. longispinosus)等,並在後續的研究中持續發現新記錄屬種,總計現今台灣產15屬72種(臺灣魚類資料庫, 2012)。
主要棲息於大陸棚深水域底棲中大型魚類,大多數種類之棲息深度在200- 2000公尺海域間,少數則可在2000-6000公尺深海中發現。常用尖硬的鼻吻部掘開海床之砂泥底質,以尋找小型底棲動物、小型魚類或頭足類等為食。本科魚類的口均開於頭下面,在索餌時,須突出其嘴,因而前上頜骨前端的柄狀突起變長,而且其凹陷也深。繁殖季主要在冬末春初,於深海底床產卵,卵為浮性卵漂浮至海面上,孵化後之仔稚魚生活在躍溫層(thermocline),幼魚則隨著成長漸降入深海底部(Marshall,1973),除少數種類之大型個體可供食用外,大部份均於捕獲後充作下雜魚來餵食養殖魚類。
臺灣地區鼠尾鱈科計有魚種71種
Bathygadus antrodes 孔頭底尾鱈
Bathygadus furvescens 暗色底尾鱈
Bathygadus garretti 加氏底尾鱈
Bathygadus nipponicus 日本底尾鱈
Bathygadus spongiceps 綿頭底尾鱈
Cetonurus globiceps 球首鯨尾鱈
Coelorinchus anatirostris 鴨嘴腔吻鱈
Coelorinchus asteroides 擬星腔吻鱈
Coelorinchus brevirostris 短吻腔吻鱈
Coelorinchus cingulatus 帶斑腔吻鱈
Coelorinchus commutabilis 變異腔吻鱈
Coelorinchus divergens 廣布腔吻鱈
Coelorinchus formosanus 臺灣腔吻鱈
Coelorinchus fuscigulus 黑喉腔吻鱈
Coelorinchus hubbsi 哈氏腔吻鱈
Coelorinchus japonicus 日本腔吻鱈
Coelorinchus kamoharai 蒲原氏腔吻鱈
Coelorinchus kishinouyei 岸上氏腔吻鱈
Coelorinchus leptorhinus 窄吻腔吻鱈
Coelorinchus longissimus 長管腔吻鱈
Coelorinchus macrochir 大臂腔吻鱈
Coelorinchus multispinulosus 多棘腔吻鱈
Coelorinchus parallelus 平棘腔吻鱈
Coelorinchus productus 東海腔吻鱈
Coelorinchus sheni 沈氏腔吻鱈
Coelorinchus smithi 史氏腔吻鱈
Coelorinchus spinifer 大棘腔吻鱈
Coryphaenoides asper 粗體突吻鱈
Coryphaenoides marginatus 黑緣突吻鱈
Coryphaenoides microps 細眼突吻鱈
Coryphaenoides nasutus 錐鼻突吻鱈
Coryphaenoides rudis 野突吻鱈
Gadomus colletti 柯氏鼠鱈
Gadomus magnifilis 大絲鼠鱈
Gadomus multifilis 多絲鼠鱈
Hymenocephalus gracilis 細身膜首鱈
Hymenocephalus lethonemus 刺吻膜首鱈
Hymenocephalus longiceps 長頭膜首鱈
Hymenocephalus striatissimus striatissimus 紋喉膜首鱈
Kumba gymnorhynchus 裸吻舟尾鱈
Kumba japonica 日本舟尾鱈
Kumba punctulata 點斑舟尾鱈
Lucigadus nigromarginatus 黑緣梭鱈
Macrosmia phalacra 裸頭大尾鱈
Malacocephalus laevis 滑軟首鱈
Malacocephalus nipponensis 日本軟首鱈
Mataeocephalus cristatus 冠愚首鱈
Mataeocephalus hyostomus 下口愚首鱈
Nezumia coheni 科氏奈氏鱈
Nezumia condylura 獅鼻奈氏鱈
Nezumia darus 達氏庫隆長尾鱈
Nezumia evides 俊奈氏鱈
Nezumia proxima 原始奈氏鱈
Nezumia spinosa 長棘奈氏鱈
Pseudocetonurus septifer 擬櫛尾鱈
Pseudonezumia cetonuropsis 大頭擬奈氏鱈
Sphagemacrurus decimalis 菲律賓短吻鼠尾鱈
Sphagemacrurus pumiliceps 矮頭短吻鼠尾鱈
Sphagemacrurus richardi 里氏短吻鼠尾鱈
Spicomacrurus kuronumai 麥氏鏢吻鱈
Squalogadus modificatus 卵首鱈
Trachonurus sentipellis 棘皮粗尾鱈
Trachonurus villosus 多毛粗尾鱈
Ventrifossa divergens 歧異凹腹鱈
Ventrifossa fusca 暗色凹腹鱈
Ventrifossa garmani 加曼氏凹腹鱈
Ventrifossa longibarbata 長鬚凹腹鱈
Ventrifossa macroptera 大鰭凹腹鱈
Ventrifossa nigrodorsalis 黑背鰭凹腹鱈
Ventrifossa rhipidodorsalis 扇鰭凹腹鱈
Ventrifossa saikaiensis 西海凹腹鱈